การค้นหาขั้นพื้นฐาน (Basic Search)

ระบบสืบค้นข้อมูล คือ เครื่องมือหรือโปรแกรมที่ช่วยเหลือในการสืบค้นข้อมูลสารสนเทศผ่านระบบเครือข่าย ซึ่งสามารถสืบค้นได้ทั้งข้อมูลที่เป็นภาษาไทยและภาษาอังกฤษ โดยใช้สืบค้นข้อมูลจากทุกคำของข้อมูลจริง (Full Text Search) สนับสนุนการสืบค้นโดยกำหนดเงื่อนไขในรูปแบบต่าง ๆ มากมาย ก่อนเริ่มต้นการใช้งานระบบสืบค้นข้อมูล ผู้ใช้งานควรทำความรู้จักกับส่วนประกอบต่าง ๆ ของแต่ละหน้าจอ โดยเริ่มจากส่วนของการค้นหาข้อมูลขั้นพื้นฐาน (Basic Search) ดังนี้

ส่วนประกอบต่าง ๆ ของ Basic search (Search box)

1 ช่องกรอกคำค้น : สำหรับกรอกคำค้นสำคัญ (keywords) ที่ต้องการค้นหา

2 ค้นหาแบบละเอียด : สำหรับค้นหาข้อมูลโดยระบุเงื่อนไขที่มีลักษณะเฉพาะเจาะจงมากขึ้น

3 ปุ่มค้นหา : กดปุ่มเพื่อให้โปรแกรมทำการค้นหา หรือกด Enter ที่ keyboard

ส่วนประกอบต่าง ๆ ของ Basic search (Tool and Result)

4 เครื่องมือเรียงลำดับผลการค้นหา : เลือกเรียงลำดับรายการตามคะแนน, ชื่อไฟล์, ขนาดไฟล์, วันที่แก้ไขล่าสุด

5 เครื่องมือแสดงจำนวนผลการค้นหาต่อ 1 หน้า : เลือกแสดง 10 15 20 30 หรือ 50 รายการต่อ 1 หน้า

6 จำนวนผลลัพธ์จากการค้นหา

7 Hotlink : แสดงผลการค้นหาที่น่าสนใจเป็นพิเศษ

8 ลำดับเลข : แสดงเลขลำดับของผลการค้นหา

9 หัวเรื่อง : แสดงชื่อหัวเรื่องของข้อมูล สามารถดูรายละเอียดของข้อมูลจริงได้ โดยการคลิกที่หัวเรื่อง

10 ที่อยู่ของไฟล์ข้อมูล : แสดงที่อยู่ (URL) ของไฟล์ข้อมูลที่ระบบค้นพบ

11 ตัวอย่างข้อมูลที่ค้นพบ : แสดงตัวอย่างของข้อมูลที่ระบบค้นพบ พร้อมเน้นคำสำคัญด้วยแถบสี

11 เปอร์เซ็นต์ของคำที่ค้นพบในไฟล์ข้อมูล : ระบบคำนวณโดยคิดอัตราส่วนคำที่ค้นพบจากจำนวนคำที่มากที่สุด

13 ขนาดของไฟล์ข้อมูล

14 ปุ่ม Back to top : เลื่อนหน้าจอไปด้านบนสุด

ส่วนประกอบต่างๆของ Basic search (Footer)

15 เลขหน้า : เลือกเลขหน้าที่ต้องการแสดงรายการผลการค้นหา

16 จำนวนผลลัพธ์จากการค้นหา และเวลาที่ใช้ในการค้นหา

รูปแบบของเงื่อนไขการค้นหา

1. รองรับการสืบค้นแบบบูลีน (Boolean Search) สนับสนุนการค้นหาข้อมูลแบบมีเงื่อนไขตรรกะ โดยใช้ AND OR NOT เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตรงตามความต้องการมากขึ้น ตัวอย่างเช่น ค้นหาคำว่า ภาษี AND ลดหย่อน หรือ ภาษี ลดหย่อน จะได้ผลการค้นหาของข้อมูลที่มีคำทั้งสองเท่านั้น, ค้นหาคำว่า ภาษี OR ลดหย่อน จะได้ผลการค้นหาของข้อมูลที่มีคำใดคำหนึ่งก็ได้ และค้นหาคำว่า ภาษี AND NOT ลดหย่อน จะได้ผลการค้นหาของข้อมูลที่มีคำว่า ภาษี แต่ไม่มีคำว่า ลดหย่อน เป็นต้น

2. สามารถใส่เครื่องหมายเพื่อค้นหาคำที่มีระยะห่างระหว่างกัน โดยใช้สัญลักษณ์ (w/5,w/10 … w/n) ตัวอย่างเช่น ค้นหาคำว่า นิติ w/20 อธิบดี จะได้ผลการค้นหาของข้อมูลที่มีคำว่า นิติ ห่างจาก อธิบดี ไม่เกิน 20 คำ

3. Phrase Matching คือ ค้นหาวลี หรือข้อความที่ต้องการ โดยใช้สัญลักษณ์ (" ") ครอบวลีหรือข้อความที่เราต้องการสืบค้น ตัวอย่างเช่น “ภาษีเงินได้” เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่เป็นคำต่อเนื่อง (ภาพตัวอย่างแสดงการไม่ใช้เครื่องหมาย จะได้ผลลัพธ์ไม่ตรงกับที่ค้นหา)

4. สามารถกำหนดกลุ่มคำที่สะกดไม่เหมือนกัน เพื่อสืบค้นได้ โดยใช้สัญลักษณ์ (%) ซึ่งจำนวนสัญลักษณ์จะแสดงถึงจำนวนตัวอักษรที่น่าจะสะกดผิด ตัวอย่างเช่น ค้นหาคำว่า %%สันพากร จะได้ผลการค้นหาของข้อมูลที่มีคำว่า สรรพากร

5. สามารถสืบค้นข้อมูลแบบใช้ Wildcard โดยใช้สัญลักษณ์ (* , ? , =) ในกรณีที่ต้องการสืบค้น คำหลาย ๆ คำ พร้อมกันได้ ตัวอย่างเช่น

* แทนตัวอักษรกี่ตัวก็ได้ เช่น คำค้น รา * จะมีความหมายว่าให้ค้นหาคำที่ขึ้นต้นด้วย รา เช่น รา, ราย, ราช, ราชการ เป็นต้น

? แทนตัวอักษรหนึ่งตัว เช่น คำค้น รา? จะได้ผลลัพธ์ของคำค้นคือ ราช, ราก, ราด, ราบ เป็นต้น

= แทนตัวเลขหนึ่งตัว เช่น คำค้น =54= จะได้ผลลัพธ์ของคำค้นคือ 1541, 1542, 1543, 1544, 2541, 2542 เป็นต้น

6. Stemming Search เป็นการค้นหาแบบไวยากรณ์ โดยใช้สัญลักษณ์ (~) ตัวอย่างเช่น ค้นหาคำว่า invoice~ จะได้ผลการค้นหาของข้อมูลที่มีคำว่า invoice invoices เป็นต้น (หมายเหตุ: สนับสนุนเฉพาะภาษาอังกฤษเท่านั้น)